7 lessen

7 lessen voor gestresste, angstige en depressieve mannen
In tram er naartoe kwam mijn maagzuur al omhoog van de zenuwen. Vlak voordat ik op moest stond ik te kokhalzen in het toilet. En toen ging ik voor de eerste keer. Een training geven aan een groep mensen die ik niet kende met een inhoud die ik zelf gecreëerd en samengesteld had. Hopend dat het in de goede smaak zou vallen Het leek alsof mijn leven daar vanaf hing. Want ik was er van overtuigd dat ik nooit goed genoeg was en dat ik niets fout mocht doen. Een perfectionist die alles uit de weg ging waarvan ik niet zeker wist of ik het kon.

Het gevolg was dat ik nooit leuk uitdagend werk deed, geen studie deed die ik interessant vond, nooit op een meisje afstapte en tamelijk depressief was.

Een paar weken daarvoor had hij me gevraagd. Jan B., een oud leraar die zich als een soort van mentor had opgeworpen en af en toe belangeloos naar mijn verhalen luisterde. Voor mij de eerste volwassen man in mijn hele leven die regelmatig echt naar mij luisterde. Ik ben hem eeuwig dankbaar.


Les 1: Zoek een mentor, therapeut, vertrouwenspersoon, mannengroep o.i.d.
Blijf niet in je eentje ploeteren. In India zeggen ze dat je drie keer geboren wordt om volwassen te worden. Eerst uit je moeder die voor je zorgt, dan uit je vader die je de wereld laat zien en dan uit jezelf, een fase waarin je alles meeneemt wat je geleerd hebt en je eigen pad vind. Bij dat laatste helpt het enorm om een mentor te hebben die je helpt jezelf ontdekken. Meerdere kan natuurlijk ook. Succesvolle mensen hebben vaak zo iemand gehad.

Terug naar Jan. Op een moment dat ik bij hem was vroeg hij me of ik niet een keer een deel van zijn training wilde geven. Jan gaf agressietrainingen en omdat ik wat vechtsporten beoefende vroeg hij of ik het fysieke deel niet wilde begeleiden. “Ik heb wel wat boeken voor je”, was mijn automatische reactie om er onderuit te komen. Maar daar ging hij niet mee akkoord. Hij wilde dat ik het zou doen. De rotzak. Ik ben hem eeuwig dankbaar.


Vlak voordat ik de zaal in liep, toen ik dus stond te kokhalzen op het toilet, keek ik in de spiegel en zei tegen mezelf: “Michiel, dit is wat je wilt. Je wilt de kennis die je hebt opgedaan delen met anderen dus hier moet je doorheen.” Dus ging ik en zoals je vaak hoort van mensen die iets spannends gaan doen viel alles op zijn plek toen ik begon. Sindsdien houd ik mezelf dit altijd voor ogen als ik iets moeilijks ga doen: waarom doe ik het? Waar wil ik naartoe?



Les 2: Weet wat je wilt of maak dat uitzoeken je prioriteit
Stephen Covey, waar ik veel van mijn werk op baseerde, zei het al. Weten wat je wilt is het vertrekpunt om succesvol te zijn. Het hielp mij door moeilijke momenten heen en die momenten werden steeds makkelijker.

Maar ik vond het maar wat lastig om te weten wat ik wil. En nog steeds. Voor mij wordt dat voor een groot deel bepaald door wat goed voelt en wat niet en ik had vooral geleerd om niets te voelen. Geen boosheid, geen verdriet. Ik uitte die dus ook nooit. Door dat niet voelen voelde ik ook geen passie en plezier, dat was ik ook lange tijd kwijt. En ik had geen 'buikgevoel' of intuitie waar ik op kon vertrouwen.

Les 3: Als je niets voelt of wil voelen, ga in therapie, doe wat! Je kunt beter al je pijn een keer goed voelen dan ervoor weg blijven lopen.
Toen ik bij de huisarts vertelde dat ik me al jarenlang klote voelde zei hij dat hij daar niet zoveel aan kon doen behalve een pilletje voorschrijven. Dit was meer dan 15 jaar geleden, ik geloof graag dat de meeste huisartsen nu wat anders denken. Maar ik hoor nog steeds mensen die in de psychiatrie werken zeggen dat depressieve mensen gewoon een stofje missen. Dus vul je dat aan met een pilletje. Dat je daarmee het hele gevoel onderdrukt en het allerlei vervelden bijwerkingen heeft moet je maar voor lief nemen. Ik had thuis geleerd dat pillen niet oké zijn dus nam ik ze niet. Ik kan me toch heel goed voorstellen dat het soms fijn en nodig is om dat wel te doen, maar ik zie het ook als een tijdelijk oplossing, als symptoombestrijding.

Ik ging in therapie en deed van alles om mezelf te begrijpen en te bevrijden van dat eeuwige drukkende klotegevoel. Zo deed ik onder andere: Emdr, familieopstellingen, zweethutten, meditatieseminars en wekelijkse lessen, yoga, ayahuasca, ijsbaden, regressietherapie, hypnotherapie, massagetherapie, acupunctuur, integral life seminars, tantra, 8 jaar bij een mannencirkel, en nog wat dingen. Ik mediteerde iedere dag een half uur en ik sportte me helemaal suf.

Het hielp allemaal een beetje maar eigenlijk ook niet echt. Want er veranderde niets aan het fundament. Ik haatte mezelf. Ik moest naar die woede toe om hem los te laten.


Les 4: Om succesvol te zijn moet je van jezelf houden
Ik haatte mijn vader ook, dat heeft een therapeute me op een bepaald moment laten zien. Best heftig want ik zou mijn vader tot in de dood volgen, zo loyaal was ik wel aan hem. Zo graag wilde ik zijn goedkeuring. Het feit dat ik zo’n negatief beeld van mijn vader had maakte dat ik dat ook van mezelf had. Hij was immers, hoe je het ook wend of keert, wel mijn vader. Vijftig procent van mijn dna maar ook mijn rolmodel. Dat hij onaardig en afwezig was bevestigde het beeld dat mijn moeder van mannen neerzetten voor mij: Mannen zijn slap en je kunt er niet van op aan.

Het bepaalde ook mijn beeld van andere mannen waar ik dus alleen maar oppervlakkig contact mee had. Het deelnemen aan een mannengroep en therapie met andere mannen veranderde mijn beeld van mannen en van mezelf. Doe dat dus, zorg dat je gezonde, genezende relaties mat andere mannen aangaat. Vroeger hadden we allerlei geinstitutionaliseerde 'wijsheidsfuncties', bijvoorbeeld via de kerk, medicijnmannen, oude wijzen, noem maar op. Je kunt niet al je emotionele ballast bij je vrouw neergooien. Het is niet eerlijk naar haar en je komt er niet verder mee.
 

Les 5: Heel de relatie met je vader
Je moet, hoe dan ook, vrede sluiten met de weg die jij en je vader samen afgelegd hebben. Pas dan kun je rouwen om wat je gemist hebt en de draad oppakken. Als je dat niet doet heb je grote kans dat je boos op hem blijft, met al die opgekropte shit blijft rondlopen en vervolgens hetzelfde doet als wat hij deed. Of juist extreem de andere kant op compenseert, bijvoorbeeld door extreem pleaserig te zijn omdat je vader streng en hard was.

Ik mag me tegenwoordig iedere week een minuut lang presenteren aan een groep ondernemers. Laatst zat ik op de fiets, beetje zenuwachtig als altijd, maar deze keer kon ik me niet bedenken waarom ik het deed. Ik had er gewoon geen zin in en als ik eerlijk naar mezelf keek voelde ik me gewoon vrij depressief. Ik had nergens meer zin in. Mijn leven stond behoorlijk op z'n kop de afgelopen weken door onder andere een riool overstroming in ons huis dus het was helemaal niet gek dat ik gewoon even moe was van alles.

Terwijl ik op de fiets zat deed ik een oefening die ik vaak leer aan mensen. Ik visualiseerde de jongen die ik ooit was die dit voor het eerst zo sterk voelde. Het kind dat ik ooit was die zich verloren, in de steek gelaten, boos, angstig, verdrietig en depressief voelde. En daar verbleef ik gewoon even mee. Ik vertelde hem dat het wel goed kwam en dat het ok was om het allemaal even niet te weten. Dat stelde hem/me gerust en maakte dat ik het allemaal wat luchtiger kon nemen.
 

Les 6: Heel het kind in jezelf
Wat fundamenteel iets veranderd bij mij was iets wat ze “Innerlijk kind werk” noemden. Meer iets voor mijn moeder dacht ik vroeger, vage shit. Ik ben toch geen kind. Mis, wel dus.  Misschien ken je dat wel, dat je emotioneler reageert op een situatie dan eigenlijk passend is. Als dat gebeurt is dat het kind in jezelf wat getriggerd wordt. Als volwassen mensen ruzie maken kun je dit ook zien, als je goed kijkt zie je dat het eigenlijk twee kinderen zijn die ruzie maken en niet meer rustig en redelijk kunnen denken.

Elke keer als ik boos, verdrietig of bang ben terwijl dat niet adequaat is voor de situatie ben ik een kind. Dat wil zeggen, ik reageer vanuit patronen die ik als kind aangeleerd heb, er wordt zogenaamd iets getriggerd in mij. Zo werd ik bijvoorbeeld altijd een beetje depressief als ik een meisje leuk vond want ik was er van overtuigd dat ik niet goed genoeg was. Zoeken naar goedkeuring door te pleasen was wat ik van huis uit geleerd had. Voelde niet fijn en het bleek ook niet erg aantrekkelijk. Het werd anders toen ik leerde mijn boosheid en verdriet te uiten die ik eerder altijd ingehouden had. Stond ik ineens te huilen en schreeuwen voor een groep van 15 medestudenten. Alsof er een vulkaan ontplofte waarvan ik het bestaan niet wist. Wat een enorme bevrijding.

Het is simpel maar niet makkelijk. Ooit heb je geleerd om je gevoel weg te stoppen en nu luister je er niet meer naar. Dat zou je wel weer moeten gaan doen, desnoods met hulp. Want als je het niet uit gaat het aan je vreten. Bij mij werden verdriet en woede een depressie. Vraag je maar eens af of je weleens echt huilt of boos bent. Zoek iemand op bij wie dit kan en gun jezelf het proces, het is geen quick fix. Bij in ieder geval niet, ik ben verdomme al 20 jaar op zoek en aan het werk hiermee. Maar ik had ook niet zo’n artikel als dit om te lezen en moest veel meer zelf uitzoeken :-)Tegenwoordig zijn er veel meer mannenwerkers en therapeuten beschikbaar.


Les 7: Laat de wijze, liefdevolle volwassene in jezelf opgroeien en verantwoordelijkheid nemen voor jouw welzijn
Alles wat je niet geleerd hebt kun je nog leren. Ik heb altijd het gevoel gehad dat ik de wereld in gepeurd was en het vervolgens maar zelf moest uitzoeken. De eerste jaren zorgde mijn moeder voor me maar daarna had ik geen idee van hoe ik met andere mannen, leuke meisjes, werk en de hele wereld moest omgaan. Inmiddels ben ik iets wijzer maa nog steeds denk ik vaak: “Moet ik het weer helemaal alleen uitzoeken?!” En kan ik mezelf dan heel zielig voelen. God wat ben ik het zat om alleen te ploeteren. Maar ik weet dat ik niet de enige ben, dat heel veel van mij broeders, want zo zie ik andere mannen, zich precies zo voelen.

En ik heb geleerd dat ik een switch in mijn bewustzijn kan maken. Ik herken wanneer ik volledig door het gekwetste jongetje in bezit wordt genomen en kan eerder een switch maken naar de volwassen. Ik herken eerder mijn behoefte en ik heb een paar tools die ik kan gebruiken om wat inzicht en wijsheid terug te brengen in mijn denken.

Tegenwoordig deel ik die in trainingen en ik ben blij dat ik kan zeggen dat de trainingen die ik het liefst geef, die echt uit de grond van mijn hart komen, me vrij makkelijk afgaan. Ik ben niet nerveus, ik hoef niets hoog te houden en ik heb niets te verliezen. Ik geef wat ik heb en ik geef het met plezier. En dat moet goed genoeg zijn. Want zodra iemand bij mij de deur binnenloopt wil ik dat hij 1 ding voelt en begrijpt.

Dat hij goed genoeg is.

Michiel Hiemstra is trainer en therapeut bij www.krachtman.nl en www.stressvrijleidinggeven.nl
.

---